Συχνές ερωτήσεις για την διατροφή χωρίς δίαιτα

Καλώς ήρθες στο antidiet.gr!

Η διατροφή χωρίς δίαιτα δεν είναι χάος — είναι μια ευέλικτη, επιστημονικά ενημερωμένη προσέγγιση που σε βοηθά να τρως με βάση τα σήματα πείνας/κορεσμού, την απόλαυση και την υγεία σου, χωρίς κανόνες, ενοχές και ζύγισμα.

Εδώ θα βρεις τις πιο συνηθισμένες ερωτήσεις που μπορεί να έχει κάποιος όταν πρωτομαθαίνει για αυτή την μέθοδο. Αν υπάρχει κάτι άλλο που αναρωτιέσαι και δεν το βλέπεις εδώ, γράψε σχόλιο από κάτω, ώστε να σου απαντήσω (είτε με σχόλιο, είτε να προσθέσω την ερώτηση στο κυρίως κείμενο).

Αν δεν με ξέρεις ήδη, είμαι η Κωνσταντίνα και είμαι η διαιτολόγος που μισεί τις δίαιτες γιατί ξέρει πως δεν δουλεύουν. Μπορείς να βρεις το πλήρες βιογραφικό μου εδώ.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν:

1. Τί σημαίνει διατροφή χωρίς δίαιτα;

Το να μη κάνεις δίαιτα, δεν σημαίνει πως τρως ό,τι να ‘ναι, σε ό,τι ποσότητες να ‘ναι. Αυτό δεν είναι διατροφή χωρίς δίαιτα, αυτό είναι χάος βαφτισμένο ελευθερία.

Το να κάνεις διατροφή χωρίς δίαιτα, σημαίνει πως σταματάς να κυνηγάς την ζυγαριά και ξεκινάς να φροντίζεις την σχέση σου με το σώμα και το φαγητό. Αντί να προσπαθείς να ακολουθήσεις άκαμπτους κανόνες και περιορισμούς, ξεκινάς να δουλεύεις με τα εσωτερικά σου σήματα (πείνα, κορεσμός, απόλαυση) και με μικρές, ευέλικτες συνήθειες που σε στηρίζουν.

Χωρίς άγχος και πίεση, κανείς δεν θα περιμένει από σένα την τελειότητα και άλλωστε σημασία δεν θα έχει να τα κάνεις όλα σωστά, σημασία θα έχει να προσπαθήσεις με λίγο συνέπεια. Όχι για να χάσεις βάρος, ή για να χωρέσεις σε κάποιο φόρεμα, αλλά για να κερδίσεις υγεία και μακροζωΐα!

2. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο “χωρίς δίαιτα” και στο “απλώς, τρώω ό,τι θέλω”;

Το “απλώς τρώω ό,τι θέλω” είναι συχνά αντιδραστικό, έρχεται μετά από χρόνια στέρησης και βγαίνει παρορμητικά. Το “χωρίς δίαιτα” είναι επιλογή με πρόθεση: τί μου κάνει όρεξη, τί με χορταίνει, τί με βοηθά να έχω ενέργεια και να νιώθω καλά, τί μπορώ να αγοράσω και τί μπορώ να φτιάξω. Δεν σημαίνει “τρώω ό,τι να ‘ναι”, ούτε σημαίνει αδιαφορία για το σώμα, ή χάος. Είναι επιλογή που σέβεται τις επιθυμίες μου και ταυτόχρονα έχει στόχο την αυτοφροντίδα — τρώω αυτό που θέλω με τρόπο που με κάνει να νιώθω καλά και μετά.

3. Τι σημαίνει «να τρώω χωρίς ενοχές/τύψεις» στην πράξη;

Σημαίνει ότι αναγνωρίζεις πως όλα τα τρόφιμα έχουν θέση στη ζωή σου και τις αποφάσεις τις παίρνεις εσύ, όχι ο φόβος. Ρωτάς “τί θέλω πραγματικά;” και “τί χρειάζεται το σώμα μου τώρα;” και κάνεις αυτό που νιώθεις, τρως πιο αργά για να προλάβεις να νιώσεις τη γεύση και τον κορεσμό, και αν κάποιες φορές φας παραπάνω, δεν τιμωρείς τον εαυτό σου με στέρηση ή εξαντλητική άσκηση μετα για να επανορθώσεις.

Απλώς συνεχίζεις με το επόμενο γεύμα σαν να μην έγινε τίποτα και προσπαθείς να βρεις την πληροφορία από πίσω: τί με οδήγησε εκεί— ήταν η πολλή πείνα, ήταν το άγχος, ήταν η έλλειψη ύπνου; Μαθαίνεις και σιγά σιγά προσαρμόζεσαι στην νέα σου πραγματικότητα, στην οποία το φαγητό δεν σου προκαλεί αρνητικά συναισθήματα και δεν μονοπωλεί την σκέψη σου. Είναι απλά φαγητό που τρως για να είσαι καλά και να μπορείς να κάνεις όσα θες στη ζωή σου.

4. Πώς μπορώ να το ξεκινήσω αν μια ζωή κάνω δίαιτες;

Ξεκίνα με μικρά και σταθερά βήματα. Αρχικά, ξεκίνα να τρως τουλάχιστον 3 γεύματα την ημέρα (και ίσως 1-2 σνακ), ώστε να μην φτάνεις σε ακραία πείνα. Μισή ώρα μετά το φαγητό σημείωσε πόσο πεινούσες και πόσο χόρτασες – σημείωσε και τυχόν σωματικά σημάδια, αν υπήρχαν, πχ “γουργούριζε το στομάχι μου”, ή “νιώθω έτοιμη να σκάσω”.

Προσπάθησε να μη διακρίνεις τα τρόφιμα σε “καλά” και “κακά”. Κατανάλωσε κάποιο από τα “απαγορευμένα” τρόφιμα, σε φάση που είσαι ήρεμη/ος και συνδύασε τα με κάτι πιο χορταστικό, για να σπάσει ο κύκλος στέρηση-υπερβολή. Για παράδειγμα, φάε λίγη σοκολάτα αμέσως μετά το μεσημεριανό και όχι σκέτη το απόγευμα.

Φτιάξε απλά. αλλά ισορροπημένα γεύματα με μια πηγή πρωτεΐνης, μια πηγή υδατάνθρακα, 1 κ.σ. λίπος και λαχανικά ή λίγο φρούτο. Παρατήρησε πως νιώθεις αφού τα καταναλώσεις και πόση ώρα σου παίρνει να ξαναπεινάσεις. Οι πιθανότητες είναι πως θα νιώθεις ευεξία, θα έχεις ενέργεια και θα είσαι χορτάτη για αρκετή ώρα.

Προσπάθησε να βελτιώσεις τον ύπνο σου ή βρες ένα τρόπο να διαχειριστείς το άγχος σου. Και κυρίως, άλλαξε γλώσσα: από το “μα πόσο γουρούνα ήμουν που έφαγα τόσο” στο “μάλλον ήμουν εξαντλημένη/αγχωμένη—τι χρειάζομαι;“.

5. Πόσο χρόνο θα πάρει να αλλάξει η σχέση μου με το φαγητό;

Όπως μου αρέσει να λέω, δεν είναι σπρίντ, είναι μαραθώνιος και έχει ένα learning point (σημείο εκμάθησης).

Συνήθως, μέσα σε 4–8 εβδομάδες μειώνεται η νοοτροπία του «όλα ή τίποτα» και σταθεροποιείται ο ρυθμός των γευμάτων. Στους 3–6 μήνες βελτιώνεται ο κορεσμός, αραιώνουν τα επεισόδια υπερφαγίας και το μυαλό ησυχάζει. Στους 6–12 μήνες, η ήπια/διαισθητική διατροφή γίνεται δεύτερη φύση και συνήθως αντέχεις καταστάσεις που μπορεί στο παρελθόν να πυροδοτούσαν ένα υπερφαγικό επεισόδιο (triggers).

Ο χρόνος όμως είναι πάντα σχετικός και επηρεάζεται από ατομικούς παράγοντες, όπως ειναι το ιστορικό στερήσεων, ο ύπνος, το στρες και τυχόν ιατρικές ανάγκες.

6. Πώς μπορώ να καταλάβω αν πεινάω πραγματικά ή έχω λιγούρα;

Για να το καταλάβεις αυτό, θα πρέπει να παρατηρήσεις το σώμα σου μόνο και να αγνοήσεις το μυαλό σου.

Η σωματική πείνα προκύπτει συνήθως σταδιακά και έχει σωματικά σημάδια όπως είναι το γουργουρητό, μια ελαφριά κούραση, μια δυσκολία συγκέντρωσης ή όρεξη για πολλά διαφορετικά φαγητά.

Οι λιγούρες από την άλλη συνήθως προκύπτουν πιο απότομα, αφορούν ένα συγκεκριμένο τρόφιμο και συνδέονται με κάποιο συναίσθημα (πχ βαρεμάρα), ή με κάποια εικόνα (πχ βλέπεις εκπομπή μαγειρικής στην τηλεόραση) ή/και μυρωδιά (πχ περνάς έξω από έναν φούρνο).

Αν δεν είσαι σίγουρη/ος τί είναι, το τεστ των 5 λεπτών μπορεί να σε βοηθήσει: αφού πάρεις λίγες βαθιές ανάσες και πιεις και λίγο νερό, ρώτα τον ευατό σου “αν δεν είχα αυτό το συγκεκριμένο φαγητό, θα έτρωγα κάτι άλλο;“. Αν η απάντηση είναι ναι, πιθανότατα είναι πείνα. Αν η απάντηση είναι όχι και το μυαλό σου απλά θέλει σοκολάτα ή τσιπς, τότε μάλλον μιλάμε για λιγούρα.

Όποια κι από τις δύο περιπτώσεις κι αν είναι, δεν χρειάζεται ταραχή, ή πόλεμος: αν πεινάς, φάε κάτι. Αν νιώθεις λιγούρα, μπορείς είτε να ενδώσεις συνειδητά και να το απολαύσεις, ή να φροντίσεις το συναίσθημα με κάποιον άλλον τρόπο (πχ αν βαριέσαι, βγες μια βόλτα για περπάτημα).

7. Δεν νιώθω ποτέ κορεσμό, βοήθεια!

Αρχικά σιγούρεψε πως τρως επαρκώς και σταθερά μέσα στην ημέρα. Αν τρως μόνο ένα ή δύο γεύματα την ημέρα και αυτά είναι και μικρά, είναι λογικό να μη νιώθεις ποτέ κορεσμό.

Φρόντισε επίσης να κάνεις όσο πιο ισορροπημένα γεύματα μπορείς. Όχι μια φρυγανιά και ένα μήλο, δεν είναι ισορροπημένο γεύμα, αυτό είναι ένα ελαφρύ γεύμα υδατανθράκων, ιδανικό για πριν την γυμναστική. Αν θες να γίνει ισορροπημένο, θα πρέπει να του βάλεις και λίγο cottage, ή 1 βραστό αυγό για πρωτεΐνη και λίγο φυστικοβούτυρο ή ελαιόλαδο για λιπαρά.

Αν δεν το κάνεις αυτό, οι υδατάνθρακες θα προκαλέσουν αύξηση στην γλυκόζη του αίματος σου, η οποία μετά θα πέσει εξίσου απότομα, προκαλώντας σου αυξημένη πείνα. Κι εσύ θα νομίζεις πως φταίει η αυτοκυριαρχία σου, όταν μετά από 1 ώρα, θα ψάχνεις πάλι τί θα φας, ενώ θα φταίει η ανισορροπία της διατροφικής επιλογής που έκανες.

Αν το 80-90% των γευμάτων/σνακ σου είναι ισορροπημένα, αλλά εσύ πάλι δεν νιώθεις κορεσμό, δοκίμασε να φας λίγο πιο αργά και σταμάτα στην μέση του γεύματος για να εντοπίσεις πως νιώθεις το στομάχι σου και μήπως έχεις αρχίσει να χορταίνεις. Αν παρόλα αυτά, εξακολουθείς να μην ικανοποιείσαι, βεβαιώσου ότι πίνεις αρκετό νερό, κοιμάσαι αρκετά και διαχειρίζεσαι αποτελεσματικά το στρες γιατί αυτά, αν δεν είναι καλά ρυθμισμένα, μπορεί να θολώνουν τα σήματα κορεσμού.

8. Κι αν πεινάω συνέχεια;

Η απάντηση είναι παρόμοια με την αποπάνω. Πρώτα εξασφάλισε πως τρως επαρκώς και πως τα γεύματά σου είναι ισορροπημένα. Έπειτα τσέκαρε πως ενυδατώνεσαι και κοιμάσαι αρκετά και πως διαχειρίζεσαι το στρες.

Αν πρόσφατα έδωσες στον εαυτό σου την άδεια να φάει, μπορεί για λίγο καιρό να νιώθεις πως πεινάς ασταμάτητα. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό και—κυρίως—προσωρινό. Μετά από χρόνια στέρησης, ο εγκέφαλος και το σώμα σου δοκιμάζουν τα όρια της νέας ελευθερίας. Η πείνα προκύπτει πιο συχνά, οι σκέψεις για φαγητό γίνονται έντονες και μπορεί να φοβάσαι ότι “θα τρώω έτσι για πάντα”. Δεν θα συμβεί αυτό. Αν δίνεις τακτικά στο σώμα σου όσο χρειάζεται, χωρίς να το υποβάλλεις σε νέα στέρηση την επόμενη μέρα, το νευρικό σου σύστημα θα ηρεμήσει και τα σήματα πείνας και κορεσμούθα σταθεροποιηθούν.

Επίσης, αν είσαι γυναίκα και είσαι σε αναπαραγωγική ηλικία, θυμήσου πως είναι απολύτως φυσιολογικό να πεινάς περισσότερο κάποιες ημέρες του κύκλου σου. Ή γενικά. Είναι φυσιολογικό να πεινάμε περισσότερο κάποιες μέρες και άλλες μέρες να πεινάμε λιγότερο. Δεν είναι λόγος αυτός για άγχος. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ορμόνες επηρεάζουν την όρεξη και το πώς αξιοποιεί το σώμα την ενέργεια. Δεν χρειάζεται «διόρθωση» ή έλεγχος· χρειάζεται ανταπόκριση. Αν νιώθεις περισσότερη πείνα, πρόσθεσε λίγο παραπάνω φαγητό στα βασικά γεύματα ή βάλε ένα επιπλέον σνακ.

Το να έχεις ευελιξία είναι σημάδι εμπιστοσύνης στο σώμα σου, όχι απώλεια ελέγχου. Όσο το ακούς με συνέπεια, τόσο πιο προβλέψιμα και ήρεμα θα γίνουν/γίνονται τα σήματα πείνας και κορεσμού.

9. Πώς επηρεάζει ο ύπνος και το στρες την πείνα μου;

Ο κακός ύπνος και το χρόνιο στρες μπερδεύουν τις ορμόνες πείνας/κορεσμού και κάνουν τον εγκέφαλο να ζητά γρήγορη ενέργεια. Με λιγότερο ύπνο ανεβαίνει η πείνα και πέφτει το αίσθημα κορεσμού, ενώ το στρες αυξάνει την παρόρμηση για φαγητά παρηγοριάς (comfort foods).

Προσπάθησε να κοιμάσαι επαρκώς, μη ξεχνάς να κινείσαι, βγες έξω το πρωί να σε δει ο ήλιος και κάνε διαλείμματα για βαθιές ανάσες ανάμεσα στην μέρα σου. Δεν χρειάζεται τέλειος ύπνος για να δεις διαφορά, χρειάζεται απλώς λίγη περισσότερη συνέπεια από την προηγούμενη εβδομάδα.

10. Δηλαδή αν θέλω να χάσω βάρος, δεν μπορώ με αυτή την προσέγγιση;

Δεν ξέρω να το απαντήσω αυτό. Αν έχεις πολύ λίγα κιλά να χάσεις, μάλλον χρειάζεσαι κανονική “ορθόδοξη” δίαιτα. Αν έχεις πολλά, τότε μπορεί να χάσεις κάποια, μπορεί όμως και όχι.

Στόχος αυτής της σελίδας δεν είναι να σε οδηγήσει σε απώλεια βάρους. Στόχος της είναι να σε μάθει να ακούς και να φροντίζεις το σώμα σου και να απολαμβάνεις κάθε μέρα χωρίς τύψεις και ενοχές.

Αν το μόνο που σε ενδιαφέρει είναι η απώλεια βάρους, δεν είσαι στο σωστό μέρος. Αν ψάχνεις κανόνες, μετρήσεις, αυστηρή πειθαρχία, διάλεξε μια από τις εκατοντάδες δίαιτες που κυκλοφορούν και δοκίμασέ την. Αμφιβάλλω ότι θα πετύχει, αλλά δεν μου πέφτει και λόγος.

Αν το δοκίμασες αυτό ξανά και ξανά και είσαι έτοιμη/ος να δοκιμάσεις κάτι καινούργιο, τότε συνέχισε να διαβάζεις.

11. Αν έχω κάποιο θέμα υγείας (πχ ζάχαρο, χοληστερίνη), μπορώ να το δοκιμάσω;

Βεβαίως. Διατροφή χωρίς δίαιτα δε σημαίνει διατροφή χωρίς κατεύθυνση. Σημαίνει εστίαση στα σημαντικά χωρίς άγχος, τύψεις και ενοχές. Χρειάζεται να βελτιώσεις την ποιότητα της διατροφής σου, όπως θα την βελτίωνε και οποιοσδήποτε άλλος, ενδιαφέρεται να έχει μακροπρόθεσμη υγεία κι ευεξία. Χρειάζεται να μάθεις για τους σωστούς συνδυασμούς και τις μερίδες και κάθε πότε πρέπει να τρως – όπως και οποισδήποτε άλλος. Οπότε ναι, μπορεις να το δοκιμάσεις, αν και θα ήταν καλυτερα να σε παρακολουθεί κάποιος διαιτολόγος και να μη το κάνεις μόνος/η σου.

12. Δουλεύω πολλές ώρες και δεν έχω χρόνο να μαγειρέψω..

Εσύ και πάρα πολλοί άλλοι. Υπάρχουν πολλές λύσεις για ισορροπημένα, υγιεινά γεύματα χωρίς ιδιαίτερο μαγείρεμα, κάποιες από τις οποίες σκοπεύω να αναφέρω σε άρθρο που θα γράψω σύντομα!

13. Ναι αλλά φοβάμαι να έχω “απαγορευμένα” τρόφιμα στο σπίτι..

Ο φόβος είναι απολύτως λογικός, όταν για χρόνια αντιμετώπιζες τα τρόφιμα αυτά ως επικίνδυνα. Μην πας στο σούπερ μάρκετ και αγοράσεις τα πάντα όλα με το καλημέρα. Διάλεξε αρχικά ένα τρόφιμο (αυτό που σε αγχώνει λιγότερο), αγόρασέ το σε μικρή συσκευασία και κατανάλωσέ το, στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου γεύματος ή σνακ, όχι μόνο του.

Φτιάξε “τελετουργικό απόλαυσης” 5 λεπτών — βάλτο σε ένα ωραίο πιάτο, κάτσε κάπου χαλαρά και απόλαυσε το σιγά σιγά. Μην κάνεις τίποτα άλλο ταυτόχρονα, επικεντρώσου πλήρως στο να το απολαύσεις. Ο στόχος είναι να μάθεις πως μπορείς να έχεις το τρόφιμο στο σπίτι σου και να το διαχειρίζεσαι χωρίς πανικό. Μόλις νιώσεις ότι αποκτάς ξανά τον έλεγχο, μπορείς να κάνεις το ίδιο με άλλο τρόφιμο.

Η διαρκής έκθεση στο τρόφιμο θα σε κάνει να το απομυθοποιήσεις και όχι ο αποκλεισμός του.

👉 Θέλεις να μάθεις περισσότερα για τη διατροφή χωρίς δίαιτες; Ακολούθησέ με στο Instagram για ιδέες, tips και έμπνευση γύρω από την antidiet φιλοσοφία! Μη ξεχάσεις να μπεις και στο κανάλι για δωρεάν συμβουλές!

✨ Και αν νιώθεις ότι θα ήθελες πιο προσωπική καθοδήγηση, μπορείς πάντα να επικοινωνήσεις μαζί μου για πιθανή συνεργασία. Μπορείς να δεις το βιογραφικό μου εδώ.

Επιμέλεια κειμένου (ή συνταγής): Κωνσταντίνα Αποστολοπούλου – Φλώρου, Διαιτολόγος BSc

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση, αντιγραφή ή αναπαραγωγή του παρόντος περιεχομένου χωρίς προηγούμενη γραπτή άδεια – και χωρίς σαφή αναφορά στο antidiet.gr ως πηγή.

ΘΕΛΕΙΣ ΔΩΡΕΑΝ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΟΔΗΓΟ ΓΙΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΧΩΡΙΣ ΔΙΑΙΤΕΣ;  
ΕΓΓΡΑΨΟΥ ΣΤΗΝ ΛΙΣΤΑ ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑΣ

Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα Διατροφή χωρίς δίαιτα